shashki35 Vologda ru

18...17-22 19.28x17 11x31 20.36x27 2-7

Goeljajew stuurt opnieuw op een opstelling met stukken op 6 en 11 aan. Daardoor zal de onderhavige partij zich - ondanks alle overeenkomsten - wezenlijk onderscheiden van Andreiko’s duel met Bjeloroes, die zich immers met één ‘ballast-schijf’ op het baanvakje 6/17 tevreden stelde. Overigens laat het zich moeiteloos raden welke gedachtegang de zwartspeler tot de tekstzet moet hebben geïnspireerd. 20… 2-7 is namelijk de enige zet waarmee hij 21.33-28?? (21…26-31!, 22…24-30!, 23…18-22 en 24…13x35 +) kon blijven verhinderen.

21.46-41 7-11 (zie diagram 1)

Diagram 1

22.34-30!?

Inmiddels was 22.33- 28?? natuurlijk helemáál verhinderd: 22...24-30! en 23…26-31 +. Maar zoals de komende twintig(!) zetten zullen uitwijzen, wil Andreiko het centrum überhaupt niet meer betreden. In plaats daarvan speelt hij er als het ware omheen, precies zoals hij dat ook tegen Bjeloroes deed en zoals men vandaag de dag in menig (groot)meesterduel kan aantreffen!

22...25x34 23.40x20 15x24 24.45-40 10-15 25.40-34 14-20 26.41-36

De witspeler zal zijn redenen hebben gehad om het enigszins(?) verzwakkende 41-36 aan 34-30 vooraf te laten gaan.

26...20-25 27.34-30(!) 25x34 28.39x19 13x24 29.43-39 8-13 30.39-34 13-19 (zie diagram 2)

Diagram 2

Verrassende parallel: met enkele kleine wijzigingen (33 op 44, 9 op 13, 10 op 15 en 19 op 25) deed deze stelling zich zeer onlangs voor in de partij Heusdens-Zweerink, NK 2009! Maar vanzelfsprekend had Heusdens geen reden om zich met 44-39-33 net zo statisch op te stellen als Andreiko een kleine veertig jaar tevoren gedaan had: hij vervolgde met 33.38-33 10-14 34.42- 38 14-19 35.34-29!, om uiteindelijk even stijlvol als verdiend (en naar mijn smaak geenszins ‘fortuinlijk’, zoals ik op de website van het NK-toernooi las) te winnen.

31.33-29(!) 24x33 32.38x29

Eindelijk dirigeert Andreiko zijn schijven van de diagonaal 47/15 in de gewenste, ‘noordoostelijke’ richting. Daarbij koestert hij geen overdreven vrees voor de scherpe reactie 32…19-23!?, waarop 33.29-24!? 11-17 34.47-41!? immers redelijk speelbaar lijkt.

32...9-14 33.42-38 14-20 34.38-33 11-17

Een poging om het witte blok rondom veld 29 aan banden te leggen, zou als een boemerang werken. Een enkele (model-)variant: 34…20-25 35.48-43 15-20 36.35-30! (want wit mag 36…19-24! onder geen beding toelaten) 36…3-9? (ook 36…11-17?! 37.43- 39! 17-22 38.47-42 22x31 39.36x27 ziet er bedenkelijk uit voor zwart, reden waarom het schijnoffer 36…3-8!? 37.43-39 18-23!!? 38.29x18 26-31! 39.37x17 11x13 annex 40…20-24 nog zijn meest realistische optie lijkt) 37.43-39! 9-13 38.47- 42! 11-17 39.33-28! (nu pas) 39…17-22 40.28x17 21x12 41.32-28! met winnend voordeel voor wit, die 20-24x14 immers steeds met 34-29! beantwoordt en na 41…6-11 42.42-38! 11-17 43.38-32! 17-21 dodelijk toeslaat met 44.28-22! +.

35.34-30(!) 20-24?

Na deze schijnbaar zo logische, maar desondanks foutieve reactie blijkt de zwarte stelling weinig minder dan kritiek. Met 35...3- 9! (36.48-43 9-14! enz.) kon hij een soort dynamisch evenwicht handhaven.

36.29x20 15x24 37.48-43!

In talloze partijen in dit genre pleegt schijf 47 al op veld 42 te staan, soms doordat de witspelers zelfs in een gevorderd stadium klakkeloos 47-42 doen, meestal echter doordat die zet al vlak na de opening aangewezen was of leek. Maar Andreiko voelt uitstekend aan wat zoal de voordelen (kunnen) zijn van het laten ‘hangen’ van schijf 47…

37...3-9 (zie diagram 3)

Diagram 3

38.36-31!!

Met deze prachtige zet, die met 47 op 42 nauwelijks een serieuze mogelijkheid was geweest, serveert Andreiko de pointe van het witte spel uit. Het is overigens verleidelijk te speculeren over het denkproces dat vooraf moet zijn gegaan aan de beslissing 38.36-31 te spelen. Ik stel mij zo voor (het kan haast niet anders) dat Andreiko in eerste instantie naar 38.43-39 keek, constateerde dat 38…17- 22? (38…9-14?? 39.37-31! +) zou verliezen door 39.36-31!! 9-14 40.39-34! enz. maar geen sluitende winst vond na 38…9-13(!). En inderdaad: in de klassieke 9x9-stand na 38…9-13 39.47-42 18-23 40.42-38 13-18 41.33-28 zou het terugruiltje 41…17-22? 42.28x17 21x12 weliswaar verliezen door 43.38-33! met de niet te pareren dreiging 44.37-31! + (tussen twee haakjes: voeg stukken op 38 en 14 toe, verplaats 30 naar 34 en we zijn opnieuw in HeusdensZweerink 2009 beland!!), maar met 41…24-29! (niet te snel 41…23-29? wegens 42.28-23! 19x28 43.32x34! 21x43 44.39x48 +) 42.39-34 29x40 43.35x44 23-29! blijkt zwart zich nog te kunnen redden. Pas toen moet zijn oog op (meteen) 38.36-31!! zijn gevallen.

38...9-13(?)

Een nieuwe fout, al hoeft die - anders dan ik tot dusver gemeend heb - misschien nog niet beslissend te zijn. Maar het is zeker dat 38...9-14! de voorkeur verdiende: na 39.43-39 14-20! (veiliger dan 39...18-23?! 40.39-34 23-29*) 40.30-25 18-23 41.25x14 19x10 42.33-28 23-29 43.39-34 29x40 44.35x44 was zwart dankzij het offer 44…24-29!! 45.27-22 10-14(!) 46.22x11 16x7 47.31-27 14-19(!) 48.27x16 19-24(!) enz. (waarbij hij de zet 29-34 zo lang mogelijk uitstelt teneinde wit géén gelegenheid tot 47-42-38! en de afruil 44-39x49 + te geven) nog net op de been gebleven.

39.47-41! (zie diagram 4)

Wit dient veld 39 vooralsnog te mijden, want voor een spannende variant als 39.43-39? 18-23! 40.39-34 13-18 41.47-41 17-22 42.41- 36?? (42.30-25! 6-11 43.32- 28! =) 42…6-11 43.30-25 11-17 zou hij jammer genoeg precies het verkeerde tempo hebben.

Diagram 4

39...18-23

Zwart moet zich wel op de komende afwikkeling inlaten, daar hij na 39...17- 22(??) 40.41-36! 6-11 41.43-39 11-17 42.39-34 totaal vastloopt. En 39...6-11(?) 40.41-36 18-23 41.33-28! 13-18 42.43-39/30-25 had eveneens kansloos verloren.

40.33-29! 23x25 41.27-22 17x28 42.32x14 13-19?!

Na deze derde onnauwkeurigheid binnen acht zetten is alles duidelijk. Had zwart daarentegen onmiddellijk 42…24-29(!) 43.14-10 29-34(!) gedaan, dan was er een ingewikkeld eindspel ontstaan waarin wit de winst nog moet aantonen.

43.14x23 6-11 44.23-18 24-29

Een tegenaanval aan de andere bordrand levert nog minder op: 44…11-17 45.18-13 17-22 46.13-9 22-28 47.31-27! (het overtuigendst) 47…21x32 48.9-4!, waarna wit zowel 48…24-29 als 48…25-30 met 49.4-10! + beantwoordt, zonder vrees voor de wanhoopscombinatie 49…25-30/24-29 annex 16- 21-27x46 die op 49.4-15?? zowaar nog remise zou hebben gegeven.

45.18-13 29-34 46.13-9!

(zie diagram 5)

Diagram 5

46...25-30

De tussenzet 46...11-17(?) had nog veel sneller verloren door de charmante forcing 47.35-30!! 34-40 48.9-3! 25x34 49.43-39! 34x43 50.31-27 21x32 51.3x35 +.

47.35x24 34-40 48.9-4! 40-45 49.43-39!

Belet voor de eerste maal damhalen op 50 door 50.4-15! +. En na 49…21-27 50.31x22 45-50 51.22-17! (dit is beduidend veiliger dan 51.39-34?! 50x17, waarop 52.24-19/20? met het remise brengende 52…26-31!! zou worden beantwoord) 51…50x20 52.17x6 gaat wit het 4x3- dammeneindspel moeiteloos winnen.

49...11-17 50.31-27! 21x32 51.37x28 (zie diagram 6)

Diagram 6

Zelfs in het eindspel plukt Andreiko nog de vruchten van de opstelling met (38.)36-31 en (39.)47-41. Dankzij de manoeuvre 31-27x28 komt de diagonaal 4/36 volledig ter beschikking van de witte dam te staan, terwijl wit en passant 51…45-50?? (52.39-34/24-19 +) blijft tegengaan.

51...17-22

Dit is inderdaad de enige serieuze manier om veld 17 te ontruimen: na 51…17- 21(??) 52.24-19! was het zelfs zònder stukken op 19 en 41 gewonnen geweest!

52.4x36! 45-50 53.39-33 50-45 54.41-37(!)

Een klein maar vaak uiterst nuttig zetje, waarmee wit de actieradius van de vijandelijke dam drastisch inperkt (54…45-12/1 55.28-23! +) en indirect zijn eigen schijven optimale bescherming biedt. Zonder nog een zinloos vervolg als 54…45-34 55.24-20 34-30 56.20-14/15 enz. enz. af te wachten, gaf Goeljajew zich gewonnen.