Dagblad van het Noorden • 18 december 2023, 22:32 • Sport

Vol bewondering volgt oud-wereldkampioen Harm Wiersma de 14-jarige Matheo Boxum bij diens NK debuut.

Terwijl het NK dammen in Drachten opnieuw op een pas-de-deux tussen Jan Groenendijk en Alexander Baljakin lijkt uit te draaien, draait de piepjonge Matheo Boxum uit Emmeloord in zijn eerste NK onbevangen spelend mee in de middenmoot.

Voor zijn teamgenoot bij Hijken Wouter Sipma telt alleen het podium, maar dat is na een valse start plus een pijnlijke nederlaag tegen Groenendijk ver uit beeld voor de nummer vier van het afgelopen WK.

Drukte van belang

Zaterdag 16 december rond 14.00 uur. Het is een drukte van belang bij Van der Valk in Drachten. De vierde ronde van het NK loopt op zijn eind. In een belendende zaal spelen zo’n twintig viertallen geanimeerd om de Friese sneldamtitel.

Weer een zaal verderop krijgt het publiek uitleg van oud-wereldkampioen Harm Wiersma, die ook de kijkers op internet bedient. Directeur topsport van NOC*NSF André Cats komt ook even kijken. Hij is te gast bij de dambond, die er wat betreft topsportbeleid en talentontwikkeling goed opstaat bij de sportkoepel. Toptalent en drievoudig wereldkampioen bij de aspiranten Matheo Boxum heeft het lastig tegen middenmoter Wouter Ludwig.

Spectaculaire zege toptalent

Hij heeft er dan al drie enerverende partijen opzitten. Na een spectaculaire combinatieve zege op Anton van Berkel gaat hij in een complex middenspel onderuit tegen zijn clubmaat bij Hijken Wouter Sipma, maar schuift een fraaie positiepartij met de mondiale nummer drie Martijn van IJzendoorn probleemloos naar remise.

Maar nu zit hij zwaar in de problemen met zijn dam, die met twee schijven als secondant in schaarse bedenktijd zes oprukkende brikken moet zien te stoppen. In de demonstratiezaal schiet de grafiek van computer Kingsrow enkele malen vervaarlijk uit, ten teken dat Ludwig kan winnen, maar dat niet doet. Wiersma legt uit hoe dat komt. ,,In deze variant moet zwart uit zo’n acht mogelijkheden tweemaal achtereen de enige goede zet spelen om een winnend afspel te bereiken. Dat is achter het bord zelfs voor topspelers nauwelijks te doen.”

Ervaring rijker

Weer een remise en een ervaring rijker voor Boxum, die tegen mede-debutant Jan van der Star meteen doorpakt en vanuit een hangende stand zegevierend de enige rustdag van het loodzware toernooi bereikt. ,,Ik ben heel tevreden hoe het gaat.”, laat hij zondag weten. ,,Vooraf voel ik altijd wel wat spanning, maar als ik eenmaal speel is dat snel weg. Ik ga de partijen open en zonder speciale verwachting in. Er is natuurlijk wel krachtsverschil, maar het zijn allemaal goeie dammers. Ik probeer een speltype te bereiken dat me een beetje ligt. Verder maakt het eigenlijk niet uit of ik tegen Groenendijk of tegen Terweijden speel, want je krijgt sowieso een zware partij.”

Vol goede moed begint Boxum maandag derhalve aan de tweede helft van het toernooi met voor de derde maal een dubbele ronde, waarin hij meteen de in bloedvorm verkerende Jan Groenendijk treft. Boxum na afloop: ,,Ik ben niet heel tevreden over hoe het ging. Ik kwam gewoon niet lekker in mijn spel.” Niettemin weet Boxum de strijd tot diep in het eindspel te rekken, maar moet dan capituleren tegen de van start tot finish vlijmscherpe vice-wereldkampioen.

De jongste debutant sinds de in 1967 13-jarige Harm Wiersma zit echter niet bij de pakken neer en schuift tegen subtopper Ben Provoost zonder mankeren naar remise. Op naar het volgende leermoment.

Wouter Sipma

Ondertussen lijkt dit NK voor Wouter Sipma na een geweldig jaar met topklasseringen in de WorldCup, het WK en het EK Blitz op een fiasco uit te draaien. Het begint voor de 30-jarige Groninger al meteen met een mispeer in een op zich boeiend duel met Martijn van IJzendoorn. ,,De scherpte is er niet en die had ik nodig om de remise te vinden”. Na een mooi afgedwongen winst vanuit complexe stelling op clubgenoot Matheo Boxum en een fraai staaltje improvisatie tegen debutant Luuk Terweijden staat de teller voor Sipma alweer op plus 1. ,,De uitdaging is om wat scherper te worden.”, legt de grootmeester zondag de vinger op de gevoelige plek. Om maandag tot de pijnlijke constatering te komen, dat de juiste vorm zich in een verre uithoek van zijn creatieve brein heeft verstopt. De derde debutant Jan van der Star laat zich niet van de wijs brengen door de provocaties van Sipma.

Die puntendeling was nog daar aan toe, maar in de middagronde markeert Jan Groenendijk de krachtsverhouding van dit moment in een machtige aanval. Topsport is hard.

STAND NK DAMMEN

1. Jan Groenendijk 7-12, 2. Alexander Baljakin 7-11, 3. Martijn van IJzendoorn 7-9, 4. Ben Provoost en Jitse Slump 7-8, 6. Matheo Boxum, Wouter Sipma en Wouter Ludwig 7-7, 9. Gabriël Heerema en Heijn Meijer 7-6, 1 1. Anton van Berkel 7-5, 1 2 t/m 14: Jan van der Star, Luuk Terweijden en Gerlof Kolk 7-4.