De Volkskrant 03-11-1983

Van onze dammedewerker TON SIJBRANDS

Harm Wiersma kon ook gisteren in de negende partij uit de dam-tweekamp om het wereldkampioenschap tegen Jannes van der Wal geen beslissing forceren.

DEVENTER — Ook de negende partij van de tweekamp om het wereldkampioenschap dammen tussen Jannes van der Wal en Harm Wiersma is in remise geëindigd. Door dit resultaat, dat door beide spelers na tweeënveertig zetten en vijftien kwartier spelen overeengekomen werd, is de stand nog steeds in volmaakt evenwicht: 9-9.

Zowel de „kenners" als de minder goed in het spel ingevoerde toeschouwers, die ondanks de lange remise-reeks en masse naar het Deventer Postiljon Motel waren getogen om de twee Nederlandse matadoren in actie te zien, vroegen zich af of de spelers de twee rustdagen tussen de achtste en de negende partij wellicht benut hadden voor het vinden van versterkingen in openingsvarianten die tot dusver niet geheel bevredigend waren gebleken. Dat wil zeggen: de vraag was vooral, of het Wiersma gelukt was een zwakke plek in het harnas van Van der Wal te ontdekken, want van de wereldkampioen zélf, die er immers geen geheim van maakt dat hij zijn titel desnoods via twintig achtereenvolgende puntendelingen wenst te prolongeren, viel op dat punt weinig te verwachten.

De openingsfase van de negende ontmoeting leek de veronderstelling te wettigen dat Wiersma maandag en dinsdag inderdaad niet had stilgezeten. De Friese ex- wereldkampioen, die doorgaans erg veel bedenktijd aan de openingen spendeert en het dientengevolge vaak aan de stok krijgt met de klok (het sinds jaar en dag bij de dammers vigerende speeltempo van 50 zetten in 2 uur ligt naar mijn mening ook veel te hoog, maar in die opvatting schijn ik vrijwel alleen te staan), speelde de eerste twintig zetten ditmaal erg snel — voor zijn doen, tenminste.

In die beginfase stuurde Wiersma aan op een herhaling van de derde matchpartij, en Van der Wal had tegen zon reprise kennelijk evenmin bezwaar. Maar waar de zwartspeler in die derde partij met het uiterst dubieuze 13...13-18 14.32-28 23x32 15.37x28 18-23 16.42-37 23x32 17.37x28 19-24?! had vervolgd (met als resultaat dat Van der Wal hoogst waarschijnlijk zou hebben gewonnen wanneer deze niet met zijn 33e zet zijn voordeel uit handen had gegeven), koos Wiersma gisteren voor een veel positionelere voortzetting als 13...12-18.

Natuurlijk bad hij die zet destijds óók overwogen, maar hij had hem toen ver-worpen omdat wit dan, zo legde Wiersma vorige week zondag (na afloop van de partij uiteraard) in Dordrecht uit, over de grote ruil 14.33-29 7-12 15.29-24 en 16.32-28 enz. zou beschikken. Of Wiersma nu gehoopt had dat Van der Wal voor een dergelijke grove vereenvoudiging wel zou terugdeinzen als de stand na 13...12-18 maar eenmaal op het bord zou verschijnen, is niet duidelijk — het zou immers even goed kunnen dat hij de hele transactie als een tikkeltje voordeliger voor zwart beschouwde. Feit is in ieder geval dat Van der Wal niet door enige gêne gehinderd werd en inderdaad die 'spel-bedervende' zetten deed (33-29-24 enz.) die door Wiersma in eerste instantie als bezwaarlijk waren ervaren.

Nadat aldus de opening in zekere zin was „overgeslagen", het materiaal binnen afzienbare tijd al danig geslonken en de spelers elk nog ruim anderhalf uur bedenktijd over hadden, begon de partij eigenlijk pas echt Wiersma, die plotseling weer zeer veel tijd in de stand investeerde (voor 21...17-21 trok hij dertien, voor 22...13-19 zelfs achttien minuten uit!), stelde verwoede pogingen in het werk te bewijzen dat zijn „huiskamer-taxatie" niet op zand was gebouwd. Het was echter ontegenzeggelijk de verdienste van de wereldkampioen dat Wiersma er met in slaagde iets concreets aan te tonen.

Weliswaar had Van der Wal met zijn 22e zet 46-41 berust in het spel met een achtergebleven schijf op 36, maar hij stelde zich voor het overige zij op (25.43-39,26.40-34 enz.) dat ook Wiersma met een identieke handicap op veld 15 te kampen zou hebben gekregen wanneer zwart het spel met zetten als 18-23 en 20-24 in gesloten klassieke zou hebben geleid. Dat deed Wiersma dan ook niet, maar ook met 26...19-24 kon hij zijn tegenstander niet vermurwen. Van der Wal bleef zeer secuur spelen, wist allerlei dreigende vastloop-variantjes handig te omzeilen en zag het neutraliserende terugruiltje 40.37-31! enz. „beloond" met een remise-aanbod van zijn grote opponent, zodat ook deze partij nog vóór de eerste klok-controle in een puntendeling eindigde.

WIERSMA KAN WEER GEEN WINST FORCEREN

Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad 03-11-1983

Van onze medewerker ROB CLERC

DEVENTER - Na een enerverende strijd eindigde ook de negende partij tussen Jannes van der Wal en Harm Wiersma in een match om de wereldtitel in remise. De stand in de tweekamp blijft daardoor gelijk: 9-9.

Met waar niemand voor het begin van de match aan gedacht had, namelijk dat alle twintig partijen onbeslist eindigen, moet nu toch serieus rekening worden gehouden. Titelhouder Van der Wal-spot met alle voorspellingen en tracht eenvoudigweg zijn huid zo duur mogelijk te verkopen. Iedere remise brengt hem immers een stap dichter bij de, prolongatie van zijn wereldtitel.

In de partij van gisteren stelde Wiersma alles in het werk om een beslissing te forceren. De uitdager trok in de opening direct fel van leer, maar pas op de 13de zet week Wiersma af van de derde matchpartij. Hij had namelijk een versterking gevonden ten opzichte van die voor Van der Wal zeer gunstig verlopen ontmoeting. In plaats van het toen gespeelde 13...13—18 koos hij nu voor het meer evenwichtiger 12—18.

Er ontstond een open stelling waarin Wiersma door subtiel laveren Van der Wal een gesloten klassiek speltype wilde opdringen. De wereldkampioen voelde goed aan dat hij bij een dergelijk speltype geen baat zou hebben, want gezien zijn voorsprong in ontwikkeling was het niet denkbeeldig dat hij in temponood zou kunnen komen.

Van der Wal slaagde in die opzet, maar in plaats van de dreigende ademnood werd hij in de partij geconfronteerd met een verzwakte rechtervleugel. Precies op tijd wist de titelhouder ook het gevaar van een dreigende doorbraak te bezweren. Toen Van der Wal in die fase ook nog het materiaal door een dubbele ruil tot een minimum - reduceerde, kwamen de spelers op de 42-ste zet direct remise overeen.

Met dat resultaat was de wereldkampioen in zijn nopjes, want direct na de partij gaf hij toe dat hij de bui voelde hangen. Wiersma was uiteraard minder gelukkig met de puntendeling. Gezien zijn veelbelovende middenspel stand had hij alle reden om op meer dan één punt te hopen.

Toch zal het de uitdager vertrouwen geven dat hij Van der Wal eindelijk weer eens onder druk heeft kunnen zetten. Dat gebeurde weliswaar met simpele middelen, maar hemelbestormende spelbeelden lijken we in deze match niet te mogen verwachten.

Na de partij voerden de hoofdrolspelers in de publieksruimte op het demonstratiebord een aardig steekspel op. Wiersma hield zich opvallend op de vlakte waarvoor hij zelf de motivatie gaf dat deze opening misschien ook wel een derde keer in de match kon voorkomen. Van der Wal was vol lof over zijn eigen zetten, terwijl hij die van Wiersma kritiseerde. De uitdager deed hetzelfde, hetgeen voor de toeschouwers een aardig schouwspel opleverde.