De Volkskrant 07-11-1983

Van der Wal wist ook in het weekeinde de stand in evenwicht te houden.

Van onze dammedewerker TON SIJBRANDS

DEVENTER — In de tweekamp om het wereldkampioenschap dammen tussen Jannes van der Wal en Harm Wiersma is de stand zelfs na partijen nog steeds in evenwicht: 13-13. Nadat de twaalfde partij in een emotieloze puntendeling was geëindigd kreeg Wiersma in de gisteren gespeelde dertiende ontmoeting belangrijk voordeel, maar voor de zoveelste maal slaagde de ex-wereldkampioen er niet in de verdediging van Van der Wal te doorbreken. Zeven remises scheiden Van der Wal nu nog van titelprolongatie.

De twee partijen, die Wiersma en Van der Wal het afgelopen weekeinde aan de elf voorgaande toevoegden en waarmee zij hun verblijf in Deventer afsloten, vormden onderling een schril contrast. Waar het 'treffen' van zaterdag in een slaapverwekkend gebeuren ontaardde, hing in de partij van gisteren lange tijd een beslissing ten gunste van Wiersma in de lucht. Dankzij Van der Wals perfecte verdedigingskunst kwam het er weliswaar niet van, maar in ieder geval heeft Wiersma de talrijke toeschouwers en zijn opponent duidelijk gemaakt dat het Friese genie zich nog niet bij een (in meerdere opzichten) onthutsend 20-20 resultaat heeft neergelegd.

Da: de twaalfde partij als schouwspel 'mislukte' had een aantal oorzaken. Allereerst was daar het nauwelijks verhulde afbraak-dammen van Van der Wal, die Wiersma's provocerende openingsspel (3.36-31, met de bedoeling 4.32-27) gortdroog tegenspeelde (3...19-23 en 4.20-24 enz.). Nu was dit voor Wiersma niet eens zon grote verrassing, en hij had zich hier dan ook op voorbereid door de partij Gantwarg-Kaplan uit het toernooi om de Volmac-Trofee 1983 te bestuderen. In dat duel, waarvan de eerste negen zetten geheel identiek waren aan die van Wiersma-Van der Wal, had Gantwarg aan de openingsfase een niet onaantrekkelijke positie (met uitzicht op aanval tegen de vijandelijke rechter vleugel) overgehouden, zodat het Wiersma een goed idee leek om het spel van Gantwarg in deze partij te kopiëren.

Wiersma's agressieve bedoelingen kwamen echter allerminst uit de verf, en wel doordat Van der Wal op de tiende zet het door Kaplan gespeelde 12-18 enz. verving door een opbouw met 13-18, 9-13 en 4-9. Wellicht had Wiersma er toen iets verstandiger aan gedaan zijn tactiek te wijzigen en in plaats van 14.31-27 te vervolgen met 14.34-29 enz., in de hoop tot een aanval tegen zwarts andere flank te komen, al kan ik mij levendig voorstellen dat hij daar evenmin veel fiducie in had. Zoals het nu ging was er nergens op het bord van enig initiatief voor wit sprake, en dat de totaal 'dode' stand, die na de vereenvoudigingen van de achttiende en twintigste zet was ontstaan, uiteindelijk een gelijkwaardige remise opleverde, verbaasde niemand.

Wiersma - Van der Wal (12e partij)

Van der Wal - Wiersma (13e partij)

Hoeveel spannender verliep daarentegen de partij van gisteren! Van der Wal, die zich ditmaal weer wèl constructief opstelde, vocht hierin een lange theoretische openingsvariant met de klaarblijkelijk nog steeds niet gedemoraliseerde Wiersma uit. Die zette, toen het erop aankwam, de Roozenburg-aanval weliswaar niet door (waarom hij 16...21-27 enz. achterwege liet maakte Wiersma na afloop op overtuigende wijze duidelijk), maar desondanks slaagde de zwartspeler er wel degelijk in bepaalde spanningen op te roepen.

Zeker toen Van der Wal enigszins onvoorzichtig 24.43-38?! speelde brak er een fase aan waarin men serieus met de mogelijkheid van een overwinning voor Wiersma rekening begon te houden. Aan de basis van wits positionele problemen lag het feit dat hij op de 26e zet niet 31-27? mocht spelen vanwege de verraderlijke combinatie 17-22!!, 23-29 en na het slaan 7-11 enz., een finesse die de wereldkampioen (zoals hij bij de analyse ruiterlijk erkende) niet had onderkend toen hij zijn 24e zet deed.

Een dreigend uitziende ketting-stelling was het gevolg van dit 'ongelukje', en hoewel de witspeler die wel weer wist te verbreken — hij bleef toch heel duidelijk in de gevaren-zone verkeren. Maar Van der Wal verdedigde zich feilloos. Zo zou op de 38e zet een te vroeg gespeeld 31-27 naar alle waarschijnlijkheid verloren hebben, terwijl het ook zeer de vraag is of wit zich wel zou hebben gered wanneer hij niet op de 43e zet het fraaie offer 28-22! en 32-28 zou hebben gebracht, of wanneer hij deze wending niet met 44- maar met 43-39? zou hebben voorbereid! Nu echter hield Wiersma onvoldoende voordeel over, zijn prachtige spel ten spijt.

WK-match 1983, 13de partij, deel 1

WK-match 1983, 13de partij, deel 2

Donderdag 10 november wordt in het Postiljon Motel in Heerenveen de veertiende partij gespeeld. Aanvang 14.00 uur.