Friesch Dagblad, 31 december 2019, pagina 14.

Hendrik Veenstra uit Ureterp (l) en Piet Bouma uit Harlingen zijn de architecten van het succesvolle Toernooibase.

Foto: Fotorette, Ureterp

Een prachtig stukje software afkomstig uit Fryslân heeft de damwereld veroverd. Met maar liefst 282.000 partijen en zo’n 100.000 composities is Toernooibase de grootste gratis damdatabase. Topdammer Jan van Dijk legt het succesverhaal uit.

Jan van Dijk

Ureterp| In vele sporten is het gebruikelijk omwedstrijdenmee te beleven. Als je er niet live bij aanwezig kunt zijn, kijkenwe via de TV, of computer. Of we volgen de hoogtepunten via sociale media.

Hoe gaat zoiets in de damsport? Hier maken we gebruik van E-boards om de toppartijen live op het internet uit te zenden. Maar als deze borden afwezig zijn is er nog steeds een prachtige mogelijkheid om je partij te delen met de wereld: Toernooibase. En het mooiste is dat het niveau niet uitmaakt. Van een wereldkampioenschap, een Afrikaans kampioenschap tot de wedstrijd bij de eigen vereniging: alle damwedstrijden kunnen live uitgezonden worden via Toernooibase. De enige vereiste is dat er digitaal genoteerd wordt via tablet of smartphone.

Toernooibase is ontwikkeld door Piet Bouma uit Harlingen. Bouma speelt voor Huizum en komt met Huizum uit in de hoofdklasse van de nationale competitie. Hij ontwikkelde het in 2004 voor de uitslagen van de Friese clubcompetitie. In 2008 beleefde Toernooibase een eerste hoogtepunt, toen besloten werd het Nederlands kampioenschap dammen via Toernooibase te laten verlopen. De server kreeg daarbij een upgrade van de Koninklijke Nederlandse Dambond (KNDB) om de toestroom van gebruikers aan te kunnen. In deze tijd werd het ook mogelijk om commentaar en analyses te plaatsen bij de partijen.

In 2009 betrad Toernooibase het wereldwijde podium. De WK-match tussen Alexander Shvartsman en Alexander Georgiev was te volgen via Toernooibase. Hierbij werden ook de eerste computeranalyses geïntroduceerd. Vanwege het succes van het aantal gebruikers moest naarstig gezocht worden naar extra servercapiciteit.

Het wereldkampioenschap van 2011in Emmeloord vormt de start van hethuidige team, dat zorg draagt voor Toernooibase. Hier kwamen Piet Bouma, Hendrik Veenstra uit Ureterp en Geb Kos samen om de ICT-organisatie te regelen. Met de komst van Hendrik Veenstra, softwareprogrammeur van origine, in het team kwamen er meer mogelijkheden om functionaliteit toe te voegen aan Toernooibase. En met Kos als systeembeheerder zijn er ook de technische mogelijkheden om de site goed te laten draaien met een stabiele omgeving. Goed om op te merken is dat voor het ontstaan van dit team Bouma ook hulp gehad heeft, onder anderen van Johan Teake Dekker.

De Oerterp-applet

De Oerterp-applet is de weergave van het dambord die nu in Toernooibase wordt gebruikt. Deze is ontwikkeld door Hendrik Veenstra. Hij speelt voor DC Oerterp-Drachten en komt uitin de eersteklasse vandenationale competitie. De Oerterp-applet heeft zijn eigen ontstaansgeschiedenis, het is namelijk separaat van Toernooibase ontwikkeld in 2003/2004. En werd toen gebruikt voor de plaatselijke vereniging DC Oerterp. Toen het huidige Toernooibaseteam ging samenwerken, werd de Oerterp-applet de standaard voor weergave van partijen.

Het kreeg een prachtig uiterlijk met een houten rand, zodat het veel meer op een echt dambord leek. Dit veroverde snel de damwereld, waarna de andere applet opties in Toernooibase overbodig werden. Daarnaast wordt de Oerterp-applet steeds verder doorontwikkeld. Sinds een aantal jaren kan de applet ook gebruikt worden bij het Fries dammen. De Oerterpapplet ondersteunt namelijk de speciale regels van dit Friese erfgoed. En ook Braziliaans dammen (64 velden) is toegevoegd.

Toernooibase begon als een site waar scorebordjournalistiek plaatsvond, tussenstanden, uitslagen en eindstanden waren te raadplegen. Maar nu is Toernooibase veel meer een community site. Naast de live uitzendopties kun je in Toernooibase ook tal van partijen naspelen. Alle partijen die live zijn uitgezonden zijn op ieder moment terug te kijken, maar ook partijen zonder live-weergave kunnen later ingevoerd worden door de gebruikers. Zo is Toernooibase de grootste gratis damdatabase met maar liefst 282.000 partijen en zo’n 100.000 composities. Dit laatste betreffende standen met prachtige combinaties, meestal eindigend in een eindspel dat maar via één weg tot winst leidt. En bij al deze partijen en composities kunnen de gebruikers opmerkingen plaatsen, zo kan bijvoorbeeld een prachtige combinatie in het zonnetje gezet worden.

Eén centrale plek

Het mooie is dat internationale grootmeesters ook opmerkingen plaatsen en zo een inkijkje geven in hun gedachten. Dit prachtige stukje software afkomstig uit Fryslân (alle inzet is altijd vrijwilligerswerk gebleven) heeft zo de wereld veroverd.Want het wordt niet alleen in Nederland gebruikt, maar bijvoorbeeld ook door Russen, Afrikanen en Aziaten (vooral de damlanden China en Mongolië) maken er veelvuldig gebruik van en zorgen dat hun partijen in de database komen te staan. En om dit nog wat aanlokkelijker te maken heeft Bouma gezorgd voor een Dumpstore. Hier kan een organisatie die er niet aan toe komt alle partijen in te voeren een kopie van de notaties plaatsen, zodat andere gebruikers de organisatie kunnen helpen met het invoeren van die partijen. Zo is er een database ontstaan door gebruikers, voor gebruikers. En zo kan elk toernooi van over de hele wereld op één centrale plek gevolgd worden: Toernooibase!